PARK KRAJOBRAZOWY

obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe. W Polsce jest 125 parków krajobrazowych. Zajmują 2,5 mln ha, z czego blisko 1,3 mln ha to lasy.

Na obszarze Nadleśnictwa Złotoryja istnieje jeden park krajobrazowy – „Chełmy". Został on utworzony Rozporządzeniem Wojewody Legnickiego z 29 czerwca 1992r. dla ochrony krajobrazu i naturalnych walorów środowiska, ze względów na duże kompleksy leśne z rzadkimi i chronionymi gatunkami roślin i zwierząt oraz bogactwo odmian skał, główne metamorficznych i wulkanicznych. Powierzchnia parku od chwili powstania została powiększona (Rozp. Woj. Leg. z 12 października 1997.; Dz. U. Nr 124, poz. 70) i aktualnie wynosi 15 990,76 ha. Park posiada aktualny plan ochrony. Wokół parku wyznaczono otulinę o powierzchni 12 470,83ha. W najnowszym rozporządzeniu dotyczącym funkcjonowaniu parku, tj. Rozporządzeniu Wojewody Dolnośląskiego z 28 listopada 2008r. (Dz. U. Woj. Doln. nr 317, poz. 3923 z 2008r.) ustalono szczególne cele ochrony dla parku:

-zachowanie geologicznej i geomorfologicznej różnorodności;

-zachowanie historycznej kompozycji przestrzennej;

-zachowanie różnorodności biologicznej lasów wyżynnych.

Obszar parku położony jest we wschodniej części Pogórza Kaczawskiego, wchodzącego w skład makroregionu Sudetów Zachodnich i obejmuje Pogórze Złotoryjskie oraz Rów Świerzawy pomiędzy Kaczawą i Nysą Małą. Jest to teren wyżynny z dominującą wysokością 350-400 m n.p.m. Najwyższe wzniesienie to Mszana – 477m n.p.m. i Czartowska Skała – 468 m n.p.m.

Flora i fauna parku są bardzo bogate w cenne gatunki. Spośród roślin należy wymienić stanowiska języcznika zwyczajnego Phyllitis scolopendrium, 7 gatunków storczyków oraz 45 gatunków innych licznie występujących gatunków objętych ochroną ścisła i częściową. Specyficznym zespołem roślinnym w parku jest las klonowo-lipowy Aceri –Tilietum; występują tu też fragmenty żyznych i kwaśnych buczyn, gradów oraz kwaśnych dąbrów. Szata roślinna charakteryzuje się duża mozaikowatością ze względu na ukształtowanie terenu, gdzie występują liczne potoki tworzące jary, wąwozy i doliny.

Na obszarze parku znajduje się obszar ochrony populacji salamandry plamistej i traszki górskiej. Występują tu wpisane do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt: minóg rzeczny, sóweczka i popielica. W parku żyje też duża populacja muflona; zidentyfikowano także liczne stanowiska kilku gatunków nietoperzy.

Pełnie walorów krajobrazowych parku i okolic można podziwiać z punktu widokowego na wzgórzu Rosocha (464m n.p.m.). Poza widocznymi do dziś w rzeźbie terenu pozostałościami dawnego kopalnictwa i hutnictwa, w dalszym ciągu w bezpośrednim sąsiedztwie parku trwa eksploatacja surowców mineralnych – bazaltu, barytu i fluorytu.