Asset Publisher
REZERWATY PRZYRODY
REZERWAT PRZYRODY jest obszarem obejmującym zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, zwierząt i grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi (art. 13 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody). Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.
Na terenie Nadleśnictwa Złotoryja znajdują się 4 rezerwaty przyrody. Trzy z nich na gruntach w zarządzie nadleśnictwa – „Góra Miłek", „Ostrzyca Proboszczowicka" i „Buczyna Storczykowa na Białych Skałach" oraz jeden w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa – „Wilcza Góra".
Rezerwat „Góra Miłek"
Rok utworzenia: 1994
Powierzchnia: 141,3593 ha
Leśnictwo: Wojcieszów Górny
Rezerwat powołany został zarządzeniem MOŚZNiL z dnia 26 stycznia 1994 (MP nr 16, poz. 115). Jest to rezerwat częściowy. Celem jego ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych zbiorowisk leśnych na podłożu wapiennym, fragmentów żyznych buczyn sudeckich i ciepłolubnych buczyn storczykowych wraz z cała różnorodnością flory, fauny i obiektów przyrody nieożywionej. Rezerwat obejmuje kilkuwierzchołkowy masyw, zbudowany z kambryjskich wapieni i dolomitów krystalicznych z licznymi zjawiskami krasowymi. Wzniesienie posiada trzy wyraźne kulminacje: środkową – Cisowa 596m n.p.m., północno-zachodnią – Młyniec 573m n.p.m. oraz południowo-zachodnią – Wroniec 569m n.p.m. Dominujący zespół roślinny – żyznej buczyny sudeckiej Dentario enneaphyllidis-Fagetum, uzupełnia w partiach wierzchołkowych zespół zanokcicy murowej i skalnej oraz wapieniolubne murawy kserotermiczne. Skład gatunkowy rezerwatu uznawany jest za najbogatszy w reglu dolnym Sudetów, zwłaszcza pod względem występowania gatunków chronionych, ciepłolubnych i wapieniolubnych.
Cyklamen purpurowy
Lilia złotogłów
Bogaty jest też świat zwierzęcy rezerwatu, zwłaszcza bezkręgowców. Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 31 gatunków ślimaków i 47 gatunków skoczogonków. Do najciekawszych występujących tu gatunków bezkręgowców należą ślimaki: piramidka naskalna, świdrzyk śląski czy poczwarówka maczugowata. Fauna kręgowców to przede wszystkim nietoperze, które znajdują tutaj optymalne warunki bytowania.
Wśród utworów przyrody nieożywionej należy wymienić Jaskinię Aven, której wlot znajduje się na wysokości 413m, a jej całkowita długość wynosi 102m. U podnóża Miłka znajduje się ujęcie wody źródlanej – „Wojcieszowianka". Rezerwat położony jest w obrębie leśnym Świerzawa, oddz.325 a-i, ~a, ~b; 326; 327 a-f, ~a-~c; 328; 329; w skład którego wchodzą grunty leśne pozostające w zarządzie Nadleśnictwa Złotoryja (138,51 ha) oraz grunty gminy Wojcieszów.
Góra Miłek. Fot Szymon Rogowicz
Rezerwat „Ostrzyca Proboszczowicka"
Rok utworzenia: 1962
Powierzchnia: 3,81 ha
Leśnictwo: Proboszczów
Rezerwat utworzony został na podstawie Zarządzenia MLiPD z 31 stycznia 1962 roku (MP nr19, poz.81 z 1962r.). jest to rezerwat częściowy, którego celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych roślinności występującej na bazaltach oraz najpiękniejszych w kraju gołoborzy bazaltowych. Rezerwat położony jest w obrębie leśnym Świerzawa, oddz. 194 a, b, c.
Fot. Szymon Rogowicz
Ostrzyca zbudowana jest z odmiany bazaltu zwanej bazanitem, skały wulkanicznej pochodzącej z trzeciorzędu, która przebija skały osadowe, tj. zlepieńce, piaskowce i mułowce z wczesnego permu. Granica pomiędzy tymi dwoma rodzajami skał przebiega na wysokości 430-400m n.p.m. Szczyt samego wzgórza ostańcowego wznosi się na wysokość 501m n.p.m. Cechą charakterystyczną Ostrzycy jest obecność rozległych pokryw blokowych zbudowanych z rumoszu skalnego, tworzącego osypiska grawitacyjne na ogół nieutrwalone przez roślinność. Na terenie rezerwatu występuje 10 gatunków roślin naczyniowych objętych ochroną, m.in. lilia złotogłów Lilium martagon, naparstnica zwyczajna Digitalis grandiflora, paprotka zwyczajna Polypodium vulgare.
Fot. Grzegorz Bobrowicz
Rezerwat „Buczyna storczykowa na Białych Skałach"
Rok utworzenia: 2001
Powierzchnia: 8,76 ha
Leśnictwo: Podgórki
Rezerwat został powołany Rozporządzeniem Wojewody Dolnośląskiego z 8 lutego 2001r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (DZ.U. Woj. Doln. nr 10, poz.96 z 2001r.). Rezerwat obejmuje obszar lasów i fragment łąk. Celem jego ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentów żyznych buczyn sudeckich i ciepłolubnych buczyn storczykowych wraz z całą różnorodnością flory i fauny oraz obiektów przyrody nieożywionej występującej na tym obszarze. Rezerwat położony jest na wysokości ok. 455-55-m n.p.m. na północnym zboczu góry Maślak w Grzbiecie Południowym Gór Kaczawskich. Opisywany teren położony jest na wychodni tzw. wapieni wojcieszowskich.
Na obszarze rezerwatu zidentyfikowano pięć zespołów i zbiorowisk roślinnych, wśród których dominuje zespół żyznej buczyny sudeckiej Dentario enneaphyllidis-Fagetum z elementami buczyny storczykowej Carici-Fagetum. Charakterystyczna cecha tej buczyny jest bogactwo gatunków z rodziny storczykowatych Orchidiaceae – w runie buczyny stwierdzono osiem gatunków storczyków leśnych. Najliczniej występują tu: kruszczyk szerokolistny, buławnik wielkokwiatowy i listera jajowata. Oprócz storczyków stwierdzono występowanie ok. 20 gatunków innych roślin chronionych. Do najcenniejszych gatunków fauny zalicza się popielica Glis glis. Z interesujących obiektów przyrody nieożywionej wymienić należy Jaskinię Walońską z charakterystycznymi zjawiskami krasowymi. Rezerwat położony jest w obrębie Świerzawa, oddz. 333 a, b, c.
Rezerwat „Wilcza Góra"
Rok utworzenia: 1959
Powierzchnia: 1,69 ha
Rezerwat został powołany na podstawie zarządzenia MLiPD z 1 kwietnia 1959r. (MP nr 36, poz.164 z 1959r.). Jest to rezerwat częściowy. Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych odsłonięcia bazaltu ze specyficznymi formami słupów. Odsłonięty czop wulkaniczny prezentuje dwie generacje lawy bazaltowej. Głównym wzniesieniem rezerwatu jest Wilkołak – 373m n.p.m. Na bazaltowych skałach rosną liczne gatunki paproci, w tym paprotka zwyczajna, zanokcica skalna, zanokcica murowa. Rezerwat w całości znajduje się poza administracja Lasów Państwowych.
Asset Publisher
World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł
World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł
Już w najbliższą niedzielę obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł!
Lasy Państwowe od wielu lat realizują szereg bardzo ważnych inicjatyw służących bagnom, mokradłom i terenom podmokłym, jak również ochronie szeroko rozumianych zasobów wodnych w polskich lasach. W ramach projektów małej retencji w ostatnich latach leśnicy zbudowali na zarządzanych przez siebie terenach 9500 polderów, zastawek i progów zwalniających, zatrzymujących wodę w lesie.
„Bagna dla naszej wspólnej przyszłości” to hasło tegorocznej edycji Światowego Dnia Mokradeł, które w dobie zmiany klimatu i okresowej suszy w polskich lasach leśnicy powtarzają od lat. To oni, jako przyrodnicy, prowadząc wielofunkcyjną gospodarkę leśną mają świadomość tego, jak cennym zasobem w środowisku leśnym jest woda.
– Wychodząc z propozycją objęcia szczególną ochroną 17% powierzchni Lasów Państwowych – czyli obszaru 1,2 mln ha będących w zarządzie PGL LP, leśnicy ujęli w tym zestawieniu wiele cennych przyrodniczo siedlisk, w tym także mokradłowych.
Bo lasy to bardzo skomplikowane ekosystemy, które dziś, w dobie zmian klimatu, wymagają szczególnej uwagi i troski, wyrażonej indywidualnym podejściem
i dostosowaniem prowadzonych działań gospodarczych do warunków przyrodniczych
i klimatycznych. – powiedział Witold Koss dyrektor generalny Lasów Państwowych.
W ramach projektów małej retencji leśnicy realizują szereg zadań służących gromadzeniu i zatrzymywaniu wody w lesie oraz spowolnieniu jest powierzchniowego spływu:
• Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
– mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych, zwany
też projektem małej retencji nizinnej. Projekt stanowi obecnie kontynuację działań realizowanych przez leśników od 2007 roku, których celem jest wzmocnienie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na zagrożenia powodowane zmianą klimatu poprzez realizację kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych. Projekt ma również na celu minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk pogodowych
i klimatycznych, jak choćby susze, pożary czy też powodzie i podtopienia.
• Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
– mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich, zwany też małą retencją górską. W ramach projektu realizowane są zadania zbliżone do zakresu wpisującego się w małą retencję nizinną, aczkolwiek z uwagi na lokalizację projektu – tereny górskie – projekt bezpośrednio wpływa ma wzmocnienie górskich ekosystemów leśnych. Projekt m.in. minimalizuje negatywne skutki intensywnych i długotrwałych opadów atmosferycznych, ekstremalnego przepływu wód w korytach, spływów powierzchniowych oraz niezwykle destrukcyjnego działania wód wezbraniowych.
Lasy Państwowe prowadzą również projekt „Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo”. Jego najważniejszym celem jest przywrócenie funkcji lub utrzymanie stanu bagien, torfowisk i innych terenów podmokłych pozostających w zarządzie PGL LP na obszarach Sieci Natura 2000 i poza nimi. Projekt został uwzględniony w wykazie planowanych operacji o znaczeniu strategicznym w Programie Operacyjnym FEnIKS. Projekt opiera się o współpracę jednostek LP (ponad 120 nadleśnictw) z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu oraz z Centrum Ochrony Mokradeł.
– O tym, że bez wody nie ma życia – zarówno dla przyrody, jak i dla człowieka, wiedzą wszyscy, jednakże w kwestiach edukacji przyrodniczej, dotyczącej cennych ekosystemów bagiennych i mokradeł, mamy jeszcze wiele do zrobienia. Tereny podmokłe to bardzo często unikalne miejsca występowania chronionych gatunków flory i fauny, dom dla wielu owadów oraz ostoje populacji ptaków – dodaje dyrektor Koss.
Leśnicy dbają o mokradła i tereny bagienne nie tylko od święta! Każdego roku,
w ramach zajęć edukacyjnych prowadzonych przez leśników, tysiące osób: dzieci, młodzieży i ludzi dorosłych, poznają niezwykły świat ekosystemów leśnych, których funkcjonowanie jest uzależnione od wody. Lasy to niezwykle złożone i bardzo wrażliwe obiekty przyrodnicze, w których niedobór lub brak wody objawiają się na wiele sposobów: od zanikania określonych gatunków roślin i zwierząt, po osłabienie, choroby i zamieranie całych fragmentów lasów. Świadomość zagrożeń, które niesie ze sobą zmiana klimatu
i to jak możemy starać się im przeciwdziałać, łagodząc jej skutki, to zagadnienia, na które edukatorzy leśni starają się uwrażliwić jak największe grono odbiorców.
Leśnicy postrzegają lasy ekosystemowo, jako swoiste systemy „naczyń połączonych”. Oznacza to nic innego jak to, że lasy to nie tylko drzewa, ale też m.in. rezerwuar zasobów wodnych, tworzących każdorazowo unikalne, leśne mikroklimaty, warunkujący wilgotność siedlisk, a co za tym idzie – kształtujący bogactwo przyrodnicze danego obszaru.
Bartłomiej Barański
Biuro Prasowe
Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych
e-mail: bartlomiej.baranski@lasy.gov.pl
www.facebook.com/LasyPanstwowe