Asset Publisher
OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZU to teren chroniony ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.
OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZUto teren chroniony ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.
Na terenie nadleśnictwa zlokalizowane są 3 obszary chronionego krajobrazu: 2 w całości leżą w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa, przy czym jeden swoim zasięgiem obejmuje również sąsiednie Nadleśnictwo Legnica.
Wszystkie trzy obszary zostały powołane Rozporządzeniem Wojewody legnickiego z 1 czerwca 1998 roku w sprawie uznana za Obszar Chronionego krajobrazu (Dz. U. Woj. Leg. Nr 28, poz. 250 z 1998r.). Aktualnie obszary funkcjonują w oparciu o Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego z 28 listopada 2008r. (Dz. U. Woj. Doln. nr 317, poz. 3927, 3930, 3933 z 2008 r.).
OChK „Dolina Czarnej Wody"ma powierzchnie 10 330,00ha i położony jest na terenie gmin: Chojnów (pow. legnicki), Lubin (pow. lubiński) oraz Chocianów (pow. polkowicki). Omawiany teren obejmuje środkową cześć zlewni rzeki czarna Woda, pokrytej w przeważającej części kompleksami leśnymi. Dominującymi elementami krajobrazu są płaskie, rozległe dna dolin, w których rozwinął się skomplikowany system wód powierzchniowych. Główna rzeka jest czarna Woda, a do niej wpadają: Nidzica, Brenna, Karkosza, Brochotka oraz znaczna liczba bezimiennych potoków, kanałów i rowów. Obszar obejmuje kompleksy przyrodniczo-krajobrazowe charakterystyczne dla Kotliny Śląskiej, okręgu Borów Dolnośląskich. Najliczniej występują tu siedliska borowe z sosną, brzozą i dębem bezszypułkowym. W obniżeniach terenu występują płaty borów wilgotnych Molinio-Pinetum z masowym udziałem trzęślicy modrej Molinia caerulea i płonnika Polytrichum commune. W bezodpływowych zagłębieniach występuje bór bagienny Vaccinio uligonosi-Pinetum z kobiercami torfowców, bagnem zwyczajnym i żurawiną błotną. Niewielkie fragmenty lasów liściastych, silnie przekształconych można spotkać wzdłuż czarnej Wody – sa to lasy olszowe i jesionowo-olszowe. Poza funkcjami przyrodniczymi obszar ten pełni funkcje terenów rekreacyjnych i turystycznych. Obszar obejmuje północno-wschodnią część obrębu Chojnów o powierzchni ok. 2863,01 ha.
OChK „Ostrzyca Proboszczowicka"obejmuje teren o powierzchni 1190 ha w gminie Pielgrzymka. Teren obejmuje niewielki fragment Kotliny Proboszczowickiej i Wysoczyzny Ostrzycy, pomiędzy miejscowościami Twardocice, Proboszczów i Bełczyna. Przez teren przepływają rzeki Czermnica i Skora, potoki Chelts, Debrznik i Gajowa oraz szereg mniejszych cieków. Dominującym zbiorowiskiem leśnym jest zespół jaworzyny górskiej ze stanowiskami języcznika zwyczajnego Phyllitido-Aceretum. Cechą charakterystyczną obszaru jest widoczne z odległości kilku kilometrów wzgórze Ostrzycy ze znajdującym się tam rezerwatem i punktem widokowym na panoramę Pogórza Kaczawskiego. Teren poza unikalnymi walorami przyrodniczymi posiada liczne walory rekreacyjne i turystyki przyrodniczej, w tym znane i popularne szlaki turystyczne: „Wygasłych Wulkanów" i „Zamków Piastowskich". W Nadleśnictwie Złotoryja obszar położony jest w północno-zachodniej części obrębu Świerzawa, na pow. 372,17 ha.
OChK „Grodziec"położony jest na terenie gmin Pielgrzymka, Warta Bolesławiecka i Zagrodno o łącznej powierzchni 2180 ha. Teren położony jest na granicy Pogórza Bolesławieckiego i Pogórza Kaczawskiego. W Nadleśnictwie Złotoryja obszar obejmuje południowo-zachodnia część obrębu Chojnów o łącznej pow. 1065,98 ha. Regionalna nazwa tego obszaru to „Las Zamkowy", przez który płynie rzeka Zimnik. Północna część obszaru położona jest na Wale Okmiańskim, charakterystycznym polodowcowym tworze geologicznym, porośniętym przez mieszane lasy sosnowo-dębowe Querco-Pinetum z charakterystycznymi gatunkami runa. Część południowa to lasy klonowo-lipowe ze znacznym udziałem dębu i grabu. W części płd-zach. obszaru wznosi się Wzgórze Grodziec – stożek wulkaniczny o wysokości 389m n.p.m., stanowiący unikatowy element krajobrazu. W jego części szczytowej znajdują się ruiny XIV- wiecznego zamku kasztelańskiego, a także fragment odrestaurowanego zamku z późniejszego okresu z kościołem p.w. św. Andrzeja i fragmentem cmentarza. Charakterystyczne elementy krajobrazu można podziwiać z punktu widokowego. Obszar ten posiada liczne walory rekreacyjne, przyrodnicze i historyczne, zlokalizowane wzdłuż szlaków turystycznych.
Asset Publisher
Pierwszy rezerwat przyrody w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” otwarty na Podkarpaciu
Pierwszy rezerwat przyrody w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” otwarty na Podkarpaciu
W ślad za nim, w całym kraju, regionalni dyrektorzy ochrony środowiska złożyli podpisy pod aktami ustanawiającymi rezerwaty na obszarze województw, w których są gospodarzami. Powierzchnia 53 nowych rezerwatów obejmuje obszar ponad 3 400 ha. To około 3% aktualnej powierzchni leśnej objętej ochroną rezerwatową.
-Dziś, wraz z ustanoweniem rezerwatu „Mur Krzeczkowski”, rozpoczynamy proces ustanawiania pierwszych 53 rezerwatów. To symboliczny moment - ponad 100 kolejnych rezerwatów powstanie w ciągu najbliższych miesięcy, wypełniając tym samym obietnicę „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” - powiedział dr Piotr Otawski, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska podczas uroczystego podpisania aktu utworzenia rezerwatu 4 grudnia br.
Proces powoływania rezerwatów przyrody jest czasochłonny i skomplikowany. Do regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, od leśników z całej Polski, wpłynęło w tym roku ponad 200 propozycji ustanowienia nowych rezerwatów w całym kraju. Kolejnym krokiem w tym procesie były konsultacje społeczne, które RDOŚ ogłosiły na swoich obszarach. Wszystkie opinie, które wpłynęły podczas konsultacji stanowiły podstawę do gruntownej analizy. Całość procesu konsultacji została zebrana w raportach dostępnych dla wszystkich na stronach regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych.
Następnym etapem były wspólne wizje terenowe leśników i pracowników RDOŚ w planowanych rezerwatach. Aktualnie w Regionalnych Dyrekcjach Ochrony Środowiska trwają prace nad przygotowaniem kolejnych zarządzeń wyznaczających poszczególne rezerwaty.
Pierwsze 53 rezerwaty, na czele z nowym rezerwatem „Mur Krzeczkowski”, 4 grudnia br. zostały kolejno powołane w całym kraju.
- Lasy Państwowe „skrywają” wiele cennych i unikatowych przyrodniczo miejsc. Takie perełki, jak znajdujący się na terenie leśnictw Krzeczkowa i Cisowa w Nadleśnictwie Krasiczyn, powoływany dziś rezerwat, jest ogromną wartością przyrodniczą. Lokalni leśnicy dbali o to szczególne miejsce od wielu lat. Jako Lasy Państwowe jesteśmy wykonawcą zadań powierzanych nam przez państwo. Zwłaszcza tych zadań, które są wyrazem troski o przyrodę. Każdy z nas – leśników – rozumie i docenia ogromną wagę konieczności ochrony takich miejsc i czuje się za nie odpowiedzialny, zarówno służbowo, jak i moralnie – bo leśnicy to przede wszystkim przyrodnicy – podsumował Witold Koss - Dyrektor Generalny Lasów Państwowych.
-To wyjątkowa chwila i wyjątkowe wydarzenie, swego rodzaju nowa karta w historii rezerwatów, jak i ochrony przyrody na Podkarpaciu. Ten setny rezerwat jest początkiem nowej drogi w ochronie podkarpackiej przyrody - powiedział dr Sławomir Serafin, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie składając podpis na zarządzeniu wyznaczającym nowy rezerwat „Mur Krzeczkowski”.
Co charakteryzuje rezerwaty i kto je wyznacza?
Rezerwaty przyrody obejmują obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, które wyróżniają się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.
Wyznaczają je Regionalni Dyrektorzy Ochrony Środowiska, w oparciu o wnioski złożone przez wnioskodawców. Proces ten odbywa się na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody. Inicjatorami utworzenia rezerwatów przyrody bardzo często są leśnicy, którzy na co dzień pracują z przyrodą i identyfikują jej najcenniejsze fragmenty. Obecnie w Polsce mamy około 1500 rezerwatów przyrody, a ponad 1300 z nich znajduje się na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe.
-Rezerwaty przyrody to utrwalone w naszej historii formy ochrona przyrody. Proces ich tworzenia rozpoczął się ok. 100 lat temu. Na przestrzeni lat ochroną przyrody zajmowali się leśnicy, naukowcy i urzędnicy, ale także działacze społeczni - wyjaśniła dr inż. Agnieszka Marcela Regionalny Konserwator Przyrody w Rzeszowie, nawiązując do historii rezerwatów.
Rezerwat „Mur Krzeczkowski”. Powierzchnia i lokalizacja rezerwatu
Rezerwat przyrody „Mur Krzeczkowski” zajmuje powierzchnię 62,44 ha i administracyjnie leży na terenie m. Krzeczkowa w gminie Krasiczyn. Grunty wchodzące w skład rezerwatu znajdują się w zarządzie PGL LP Nadleśnictwa Krasiczyn, zaś zgodnie z podziałem powierzchniowym przyjętym w Planie Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Krasiczyn na lata 2018-2027, zlokalizowany jest w leśnictwach Krzeczkowa i Cisowa. Rezerwat przyrody „Mur Krzeczkowski” leży w obrębie obszarów Natura 2000: Pogórze Przemyskie PLB180001 i Ostoja Przemyska PLH180012.
Charakterystyka obszaru
Rezerwat chroni unikalną wychodnię skalną – skarpę denudacyjną typu „kuesta”, zbudowaną z twardych margli krzemionkowych rozpadający się na ostrokrawędzisty gruz. Formacja ta powstała w wyniku długotrwałych procesów geologicznych, które poprzez powolną erozję okalających rezerwat, bardziej miękkich warstw skalnych, wypreparowały charakterystyczny skalny mur. Charakterystyczne „tektoglify” na powierzchni skał to ślady ruchów tektonicznych masywu oraz poślizgu warstw skalnych, które tworzą fascynujące wzory. Wokół formacji rośnie buczyna karpacka, a jednym z ciekawszych elementów flory jest języcznik zwyczajny Asplenium scolopendrium.
Języcznik zwyczajny to roślina, która preferuje wilgotne, zacienione stanowiska, szczególnie na stromych, skalistych zboczach. W rezerwacie „Mur Krzeczkowski” znajduje dla siebie idealne warunki, porastając strome, skalne zbocza wychodni, gdzie gleba jest cienka, a wilgotność względnie wysoka. Ta rzadko spotykana roślina jest cennym elementem flory rezerwatu.
Rezerwat już wcześnie był przedmiotem zainteresowania naukowego. Jego unikalna forma geologiczna została odnotowana m.in. w Przeglądzie Geologicznym (Nr 6, czerwiec 1988) oraz w Przewodniku LIX Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego.
Na terenie rezerwatu znajduje się stanowisko dokumentacyjne „Mur Krzeczkowski”, stanowiące cenne źródło wiedzy o geologii tego obszaru. Powstało ono w 2007 r. i zajmuje powierzchnię 0,45 ha.
Uzasadnienie ochrony
Celem ochrony w rezerwacie przyrody jest zachowanie skarpy denudacyjnej typu „kuesta”, zbudowanej z twardych margli krzemionkowych oraz stanowisko języcznika zwyczajnego Asplenium scolopendrium.
Zgodnie z aktualnym stanem w RDLP we Wrocławiu mamy nadzieję, że z inicjatywy pn. „100 rezerwatów przyrody na 100-lecie Lasów Państwowych” uda się powołać następujące rezerwaty do końca 2024r.:
Fot. Malwina Sokołowska - Zdjęcie z projektowanego Rezerwatu Grądy w Dolinie Strzegomki